• Trang chủ /
  • Tin tức
  • / BIẾN THỂ MỚI NB.1.8.1 CỦA COVID-19: CẬP NHẬT TÌNH HÌNH VÀ KHUYẾN NGHỊ PHÒNG CHỐNG TẠI VIỆT NAM

BIẾN THỂ MỚI NB.1.8.1 CỦA COVID-19: CẬP NHẬT TÌNH HÌNH VÀ KHUYẾN NGHỊ PHÒNG CHỐNG TẠI VIỆT NAM

Trong thời gian gần đây, sự xuất hiện trở lại của COVID-19 với biến thể mới mang tên NB.1.8.1 đang gây sự chú ý tại nhiều địa phương trên cả nước, đặc biệt là Thành phố Hồ Chí Minh. Dù chưa đạt đến mức độ nghiêm trọng như các làn sóng dịch trước, song tốc độ lây lan nhanh chóng cùng những biểu hiện triệu chứng khác biệt đã khiến ngành y tế phải phát đi cảnh báo sớm, đồng thời kêu gọi cộng đồng không được phép chủ quan.

  1. Biến thể NB.1.8.1 là gì?

Biến thể NB.1.8.1 là hậu duệ của dòng JN.1 thuộc nhánh Omicron, được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm các biến thể đang được theo dõi (VUM – Variant Under Monitoring). Biến thể này mang nhiều đột biến trên protein gai, giúp tăng khả năng lây truyền trong cộng đồng.

Tại Việt Nam, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết: qua các mẫu bệnh phẩm được lấy ngẫu nhiên từ các ca mắc COVID-19 tại bệnh viện và cộng đồng, biến thể NB.1.8.1 đã chiếm đến 83%, trở thành chủng lưu hành chính trong giai đoạn hiện tại.

Triệu chứng của NB.1.8.1

Khác với các biến thể trước đó (như Delta hay JN.1), NB.1.8.1 có các triệu chứng nhẹ hơn, dễ nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường. Các biểu hiện bao gồm:

  • Sốt nhẹ (37,6 – 38,1 độ C)
  • Ho khan, đau họng
  • Nghẹt mũi, chảy nước mũi
  • Mệt mỏi, đau đầu nhẹ
  • Rất hiếm gặp tình trạng mất khứu giác và vị giác

Chính vì triệu chứng không điển hình, nhiều người mắc bệnh không biết mình đã nhiễm và có nguy cơ vô tình lây lan cho người khác, đặc biệt là nhóm có nguy cơ cao như người cao tuổi, người bệnh mạn tính, phụ nữ mang thai.

  1. Tình hình dịch bệnh

2.1. Trên thế giới

Theo WHO (23/5/2025), NB.1.8.1 đã có mặt tại 22 quốc gia và chiếm 10,7% ca COVID‑19 được giải trình tự toàn cầu tuần 21–27/4, với mức rủi ro được đánh giá là thấp.

CDC Mỹ cập nhật (tháng 6/2025): NB.1.8.1 đã chiếm 37% ca COVID tại Mỹ, xếp thứ hai sau LP.8.1, với khả năng lây lan cao nhưng không làm tăng bệnh nặng.

ECDC nhận định đại dịch tại châu Âu khá ổn định, biến thể NB.1.8.1 không gây tăng nhập viện hoặc tử vong đáng kể.

2.2. Tại Việt Nam: Có đáng lo?

Theo cập nhật từ Bộ Y tế và VietnamPlus, tính đến cuối tháng 5/2025, cả nước đã ghi nhận tổng cộng 641 ca mắc COVID-19 do biến thể NB.1.8.1 tại 39 tỉnh thành, chưa có ca tử vong nào được ghi nhận.

Một số địa phương có số ca cao nhất bao gồm:

Địa phương

Số ca mắc

Hà Nội

 153

Hải Phòng

138

TP.Hồ Chí Minh

80
Quảng Ninh

46

Tại TP. Hồ Chí Minh, trong giai đoạn từ tuần 16 đến tuần 20 (tức từ 14/4 đến 18/5/2025), trung bình mỗi tuần ghi nhận 11 ca. Riêng tuần 20 đã ghi nhận 26 ca, tăng mạnh so với trung bình 1–2 ca/tuần trong 15 tuần đầu năm. Từ đầu năm đến nay, TP.Hồ Chí Minh đã ghi nhận tổng cộng 79 ca COVID-19, trong đó 43 ca nhập viện và 36 ca điều trị ngoại trú, chưa có ca nào chuyển nặng hay tử vong.

Bác sĩ Lê Kiến Ngãi (Bệnh viện Nhi Trung ương) nhận định rằng làn sóng dịch lần này phần lớn xuất phát từ việc suy giảm miễn dịch cộng đồng (do nhiều người đã lâu không tiêm vắc xin nhắc lại) kết hợp với sự gia tăng giao lưu, tiếp xúc trong cộng đồng như lễ hội, du lịch, hội họp…

  1. So sánh NB.1.8.1 với các biến thể trước

 

Đặc điểm

 NB.1.8.1 (2025)

Delta (2021)
Khả năng lây truyền Rất cao Cao
Mức độ nặng Thấp Trung bình đến nặng
Triệu chứng hô hấp nặng Hiếm Phổ biến
Mất khứu giác, vị giác Hiếm gặp Phổ biến
Số ca tử vong Chưa ghi nhận tại VN Rất cao

Như vậy, dù NB.1.8.1 không nguy hiểm về mặt tỷ lệ tử vong, nhưng chính sự “âm thầm” của nó lại là yếu tố khiến dịch khó kiểm soát nếu không có biện pháp phòng ngừa phù hợp.

  1. Hệ thống y tế phản ứng ra sao?

Trước diễn biến mới, Bộ Y tế đã ban hành công văn khẩn yêu cầu:

  • Các bệnh viện cần chuẩn bị sẵn sàng để tiếp nhận và điều trị bệnh nhân COVID-19 nếu số ca tăng trở lại, bao gồm bố trí giường bệnh, nhân sự, thuốc men, thiết bị bảo hộ, oxy y tế, v.v
  • Đảm bảo thuốc điều trị, trang thiết bị y tế, oxy y tế và cơ sở cách ly sẵn sàng.
  • Tăng cường giám sát dịch tễ, đặc biệt tại cửa khẩu, khu vực đông dân, bệnh viện, trường học.
  • Đẩy mạnh truyền thông, giáo dục sức khỏe, đặc biệt đối với nhóm nguy cơ cao.
  1. Người dân cần làm gì?

Bộ Y tế và các chuyên gia dịch tễ khuyến cáo người dân không hoang mang nhưng tuyệt đối không chủ quan.

Bảng khuyến nghị chi tiết:

Hành động

Chi tiết thực hiện
Đeo khẩu trang Khi đến nơi đông người, bệnh viện, phương tiện công cộng
Rửa tay thường xuyên Dùng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn tay chứa cồn ≥ 60%
Tự theo dõi sức khỏe Nếu có triệu chứng sốt, ho, đau họng → tự cách ly, test nhanh
Không tụ tập khi không cần thiết Tránh nơi đông người, phòng kín, đặc biệt nếu sức khỏe yếu
Tiêm vắc xin nhắc lại Ưu tiên người ≥ 60 tuổi, người mắc bệnh mạn tính, phụ nữ mang thai
Khai báo y tế khi nghi ngờ Liên hệ trạm y tế địa phương hoặc cơ sở y tế gần nhất

 Ngoài ra, đối với người cao tuổi hoặc bệnh nền, cần đặc biệt duy trì sử dụng thuốc nền đều đặn, tránh trì hoãn việc khám chữa bệnh định kỳ và nên tiêm phòng cúm hoặc phế cầu nếu có điều kiện.

  1. Lời kết: Giữ vững cảnh giác – Hành động đúng cách

Biến thể NB.1.8.1 không phải là “cơn bão” nguy hiểm như các làn sóng dịch đầu tiên, nhưng lại là một “đám mây âm thầm” có thể bùng phát bất cứ lúc nào nếu cộng đồng chủ quan.

Việc kiểm soát dịch phụ thuộc không chỉ vào hệ thống y tế mà phụ thuộc rất lớn vào ý thức của từng cá nhân.

“Chúng ta đã có kinh nghiệm, có công cụ, có kiến thức – điều quan trọng nhất là không lơ là,” – TS.BS Trương Hữu Khanh chia sẻ.

Tài liệu tham khảo

  1. https://www.vietnamplus.vn/tp-ho-chi-minh-83-mau-giai-trinh-tu-gen-cua-benh-nhan-covid-19-la-bien-chung-nb181-post1040494.vnp
  2. https://www.vietnamplus.vn/bo-y-te-who-chua-co-canh-bao-moi-voi-covid-19-tren-toan-cau-post1040791.vnp
  3. https://cdn.who.int/media/docs/default-source/documents/epp/tracking-sars-cov-2/23052025_nb.1.8.1_ire.pdf
  4. https://www.cidrap.umn.edu/covid-19/cdc-estimates-show-jump-nb181-covid-variant-proportions
  5. https://www.ecdc.europa.eu/en/news-events/epidemiological-update-sars-cov-2-and-nb181-variant-assessment
  6. https://cdn.who.int/media/docs/default-source/documents/epp/tracking-sars-cov-2/23052025_nb.1.8.1_ire.pdf
  7. https://cafef.vn/bo-y-te-chi-dao-khan-truong-ra-soat-ke-hoach-thu-dung-dieu-tri-covid-19-bao-dam-an-toan-cho-nguoi-benh-nhom-nguy-co-cao-188250525082922178.chn

Hà Mỹ Nhân – K.KTXNYH

Call Now